اثرات کودهای شیمیایی در کشاورزی  

اثرات کودهای شیمیایی در کشاورزی  

مشکلات اثرات کودهای شیمیایی در کشاورزی برای تضمین امنیت غذایی و پایداری محیط زیست حل نشده باقی مانده  است. از کودهای شیمیایی در مقادیر بیش از حد و نامتناسب برای افزایش عملکرد محصول به منظور مقابله با شرایط خاص استفاده می شود. از آنجایی  که کودهای شیمیایی  در گیاهان زراعی فرآوری می شوند، اما استفاده بیش از حد از آنها جو را آلوده می کند. برای افزایش تولیدات کشاورزی و حفظ حاصلخیزی خاک، استفاده از کودهای شیمیایی ضروری است. با این حال، کاربرد ناکافی یا غیر ضروری کودها ، نه تنها رشد مداوم محصول را تضمین نمی کند، بلکه راندمان استفاده از مواد مغذی را نیز کاهش می دهد.

بیشتر بخوانید : همه چیز درباره درخت نارگیل ، نحوه تکثیر و روش کاشت

تاثیر کودهای شیمیایی بر خاک کشاورزی

به  منظور رفع نیازهای گیاهان و ارتقای عملکرد محصولات زراعی، استفاده از مواد شیمیایی در خاک به صورت کود، آفت کش، قارچ کش و علف کش، همراه با روش های آبیاری فشرده،  برای  دستیابی به محصولات عالی مفید می باشد.کودهای  شیمیایی بر زندگی میکروارگانیسم های مفید خاک نیز تأثیر می گذارد ، باعث حفظ حاصلخیزی خاک می شود.  علاوه بر این، آب های زیرزمینی، هوا و سلامت انسان و حیوانات نیز به طور مستقیم و غیرمستقیم تحت تأثیر این کودها قرار می گیرد. بنابراین حفظ سلامت خاک بسیار اهمیت دارد.

اثرات آلودگی های زیست محیطی کودهای شیمیایی

به منظور افزایش کیفیت محصول و تامین مواد مغذی کودهای شیمیایی به عنوان کود و آفت کش به مقدار مناسب  استفاده  می شوند  و برای منابع مدیریت مواد غذایی در کشاورزی مهم هستند. از سوی دیگر، در صورت مصرف بیش از حد این کودها،جنبه های مضر آنها را نمی توان نادیده گرفت. آنها برای مدت طولانی در خاک و اتمسفر باقی می مانند و عوامل مختلف زیستی و غیر زنده را تحت تأثیر قرار می دهند. بر خاک، موجودات، سلامت انسان و محیط زیست تأثیر منفی می گذارند. مقادیر بیش از حد مواد شیمیایی کشاورزی، از طریق رسوب در  اتمسفر و ورود مستقیم  به  خاک، آن را آلوده می کنند.  آلودگی خاک باعث کاهش تنوع زیستی و حاصلخیزی خاک و در نتیجه کاهش سلامت خاک  می شوند.  آلودگی خاک، عملکرد محصول را کاهش می دهد .

تأثیر کود بر فشردگی و تخریب خاک کشاورزی  

فشردگی خاک یکی از اجزای مهم تخریب زمین است و یک مشکل عمده برای کشاورزی که بر منابع خاک تأثیر نامطلوب می گذارد. فشردگی خاک ممکن است با متراکم شدن خاک و ترکیب  شدن آن با سنگدانه های خرد ، کاهش اندازه فضاهای منافذ بین ذرات خاک، کاهش تراکم به دلیل استفاده از تجهیزات سنگین، کاهش مصرف کود آلی، استفاده مکرر از کودهای شیمیایی و شخم زدن تغییر کند. یکی از دلایل اصلی تراکم خاک ، استفاده از کودهای شیمیایی بیش از مقدار توصیه شده برای مدت زمان  طولانی و کشت فشرده است. فشردگی خاک همچنین باعث ایجاد مشکلاتی مانند استحکام بیش از حد خاک، محدودیت رشد ریشه، تهویه ضعیف، زهکشی ضعیف، رواناب، فرسایش و زوال خاک و غیره می شود .  فشردگی بیش از حد خاک مانع رشد ریشه می شود و این امر ظرفیت گیاهان برای جذب مواد مغذی و تخلخل کل را کاهش می دهد و منجر به افزایش تراکم حجم خاک می شود.

بیشتر بخوانید : بهترین کود برای درختان میوه در بهار

اثرات استفاده نامناسب از مواد شیمیایی و مواد مغذی در  کشاورزی  

استفاده بیش از حد و نا مناسب از کودهای شیمیایی می تواند به اسیدی شدن خاک کمک کند و در نتیجه باعث کاهش محتوای مواد آلی، هوموس، میکروارگانیسم های  مفید خاک ، توقف رشد گیاهان، تغییر pH خاک، رشد آفات و حتی منجر به انتشار گازهای گلخانه ای شود. همچنین اسیدیته خاک باعث کاهش مصرف کود فسفات در  گیاهان، افزایش غلظت یون های مضر در خاک و جلوگیری از رشد محصول می شود. در صورت اضافه شدن کودهای نیتروژن  به مقدار زیاد به مزارع، تعادل بین سه عنصر درشت مغذی اصلی یعنی  N، P و K (نیتروژن، پتاس، فسفر) از بین می‌ رود و عملکرد محصول کاهش می یابد. خاک های شنی نسبت به خاک های رسی به اسیدی شدن خاک بسیار آسیب پذیرتر هستند. استفاده مکرر از کودهای شیمیایی ممکن است منجر به تجمع سمی فلزات سنگین مانند آرسنیک، کادمیوم و اورانیوم شود. این فلزات سنگین سمی نه تنها زمین را آلوده می کنند، بلکه در میوه ها و سبزیجات نیز تجمع می یابند. کودهایی مانند سوپر فسفات تریپل دارای عناصر کمیاب مانند کادمیوم و آرسنیک هستند که در گیاهان تجمع می‌یابند و می‌تواند باعث مشکلات سلامتی  برای انسان شود .

تاثیر کود بر میکروارگانیسم های خاک کشاورزی

کاربرد کودهای شیمیایی در تولیدات  کشاورزی نه تنها باعث رشد و عملکرد محصول می شود، بلکه بر میکروارگانیسم های خاک نیز تأثیر منفی می گذارد. استفاده گسترده از کودهای شیمیایی منجر به کاهش حاصلخیزی خاک و تعدادی از مشکلات زیست محیطی می شود، در حالی که کود های ارگانیک نه تنها حاصلخیزی خاک را از طریق میکروارگانیسم های مفید و مواد آلی بهبود می بخشد، بلکه بسیاری از مشکلات زیست محیطی ناشی از مواد شیمیایی را نیز از بین می برند. کاربردهای مختلف کود مایع باعث تغییر خواص فیزیکی و شیمیایی خاک می شود که به نوبه خود بر جمعیت  باکتریایی خاک موثر هستند. ازجمله  نیترات  و فسفات و پتاسیم از ترکیبات مهم خاک هستند که بر ساختار جامعه میکروبی خاک  تأثیر می گذارند. کاربرد طولانی مدت کود نیتروژن بر چرخه نیتروژن و جمعیت باکتریایی تاثیر گذار است،  به طوریکه استفاده طولانی مدت از کودهای شیمیایی می تواند به طور چشمگیری PH خاک را کاهش دهد که این کاهش ارتباط  نزدیکی با کاهش تنوع باکتریایی و جمعیت باکتریایی دارد.

سخن پایانی

بنابراین همه موجودات زنده  از جمله گیاهان به نوعی در مقابل استفاده طولانی مدت از مواد شیمیایی به هر شکلی مانند کودها، آفت کش ها و غیره آسیب پذیر هستند. خاک کشاورزی به دلیل استفاده گسترده و نامتناسب از مواد شیمیایی تخریب می شود و دوباره امکان بازسازی شود. بنابراین با به حداقل رساندن استفاده از کودهای شیمیایی و ترویج استفاده از کودهای زیستی می وان تأثیر آنها  را کاهش دهید. کودهای زیستی مصرف کودهای شیمیایی را کاهش نمی دهند، اما کیفیت خاک را به طرق مختلف مانند بهبود جمعیت میکروارگانیسم های خاک  بهبود می بخشند. زمان آن فرا رسیده است که همگان به اثرات زیانبار استفاده از کودهای شیمیایی  بیش از حد پی ببرند و با جایگزینی سایر کودهای ارگانیک مانند کودهای آلی نه تنها مواد مغذی ضروری را برای گیاهان فراهم می کنند، بلکه کیفیت خاک را نیز حفظ می کنند.